Paryż

Zespół architektoniczny mieszczący siedzibę Organizacji Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty, Nauki i Kultury. Jeden z ciekawszych przykładów nowoczesnej architektury — zbiorowe dzieło wybitnych współczesnych artystów. W skład założenia wchodzą trzy budynki. Najważniejszy z nich to powstały w latach 1953-58 wg projektu M.L. Breuera, B. Zehrfussa i P.L. Nerviego siedmiopiętrowy gmach Sekretariatu organizacji, zbudowany na planie zbliżonym do litery Y, z trzema zakrzywionymi fasadami. Dekorację wnętrz wykonali m.in.: B. Afro, K. Appel i R.M. Matta-Echaurren. W przyległym do Sekretariatu pawilonie konferencyjnym monumentalne kompozycje R. Tamayo i P. Picassa. Za miniaturowym ogrodem japońskim zlokalizowana jest druga z omawianych budowli — siedziba stałych przedstawicieli UNESCO. Ostatnim elementem zespołu jest zbudowany wg planu Zehrfussa, umieszczony 6 m pod ziemią budynek konferencyjno-biurowy z sześcioma otwartymi od góry małymi dziedzińcami. Na sąsiadującym z budynkiem Sekretariatu placyku (Piazza) ustawiono rzeźby H. Moore'a („Odpoczynek"), A.Caldera i J. Arpa oraz dwie ceramiczne kompozycje J. Miro.

Wielki kompleks architektoniczny (116 528 m2) zbudowany w latach 1751-82 wg projektu J.A. Gabriela, ukończony przez A.T. Brogniarta. Mieściła się tu założona z inicjatywy markizy de Pompadour Szkoła Wojskowa przenaczona dla 500 szlachciców. W 1792 roku zainstalowano tu koszary. W latach 1807-14 stacjonowali w nich walczący u boku Napoleona polscy szwoleżerowie. W 1855 roku do gmachu dobudowano dwa dodatkowe skrzydła, w których od 1878 roku miała swą siedzibę Wyższa Szkoła Wojny. Obecnie gmach zajmowany jest przez instytucje wojskowe. Nie jest dostępny dla publiczności. Wychodzącą na Pola Marsowe monotonną fasadę zdobi ośmiokolumnowy koryncki portyk oraz wznosząca się nad nim oryginalna czworokątna kopula. Od strony place de Fontenoy imponujący dziedziniec honorowy.